Obóz koncentracyjny Oświęcim – Brzezinka

Obóz koncentracyjny Oświęcim – Brzezinka (Auschwitz-Birkenau)

Zaledwie 70 km od Krakowa naziści zbudowali ponad 40 podobozów w Auschwitz-Birkenau, w których zginęło ponad milion Żydów i innych mniejszości. Obecnie można zwiedzić dwa obozy: Auschwitz I, pierwszy obóz zagłady oraz Auschwitz II-Birkenau, który powstał w 1941 roku.

Auschwitz I

Założony w 1940 roku jako obóz dla polskich jeńców wojennych, którzy nie mogli już zmieścić się w polskich więzieniach, Auschwitz I był głównym obozem zagłady, w którym mieściła się administracja garnizonu SS. Pierwszymi wysłanymi do obozu byli polscy więźniowie polityczni, ale szybko poszli za nimi inni Polacy, w tym członkowie ruchu oporu, intelektualiści, homoseksualiści, Romowie (Cyganie) i Żydzi.

Aby sprowadzić polskich Żydów do Auschwitz, naziści oszukali wielu, mówiąc, że dostaną awans, ziemię lub nowe domy. Po długiej i wyczerpującej podróży trafiali do obozu zagłady, a niezdolni do pracy byli zabijani. Pozostali Żydzi mieli być niewolnikami aż do śmierci. Po wejściu do obozu koncentracyjnego więźniowie napotykali ogromny napis „Arbeit macht frei” (Praca czyni wolnym), co dawało im wiarę, że jeśli będą ciężko pracować, zostaną uwolnieni.

Więźniów stłoczono w murowanych barakach, w których spali. Ponadto Auschwitz I posiadał także inne liczne budynki, z których jednym był blok 11, zwany przez jeńców „Blokiem Śmierci”. Ludzi zamykano w maleńkich celach, w których więźniowie umierali z głodu lub byli rozstrzeliwani pod „Ścianą Śmierci”.

Obecnie w poszczególnych blokach znajdują się stałe ekspozycje ukazujące zbrodnie dokonane w Oświęcimiu. Znajduje się tu również kolekcja przedmiotów, które hitlerowcy wyrwali więźniom przed śmiercią. Buty, walizki, szklanki, rondle, a nawet włosy, które sprzedawano na tkaniny dla Niemców.

Auschwitz II-Birkenau

Birkenau był największym obozem kompleksu Auschwitz. To, co większość ludzi uważa za „obóz koncentracyjny Auschwitz”. Obóz zagłady powstał w 1941 r. w Brzezince (3 km od pierwszego obozu) w ramach nazistowskiego planu zagłady ludności żydowskiej zwanego „ostatecznym rozwiązaniem”. Obóz zagłady miał powierzchnię 175 hektarów. Podzielony był na kilka bloków otoczonych drutem kolczastym i elektrycznymi bramami.

Auschwitz-Birkenau różnił się od innych obozów koncentracyjnych, ponieważ został zbudowany specjalnie jako ośrodek zagłady wszystkich wysłanych do niego więźniów. Wyposażono go w pięć komór gazowych i krematorium, z których każda mogła pomieścić do 2500 osób.

Jeńcy byli wpychani do wagonów towarowych z całej Europy i jechali przez kilka dni lub tygodni bez wody i jedzenia. W Auschwitz-Birkenau niektórych więźniów natychmiast umieszczano w komorach gazowych, innych zmuszano do pracy przymusowej, a jeszcze innych wykorzystywano do eksperymentów na ludziach.

Niewolniczym robotnikom zbyt słabym do pracy powiedziano, że idą wziąć prysznic, a po pozostawieniu rzeczy w szatni byli zamykani i zabijani cyklonem B. Naziści sprawdzali ciała pod kątem wartościowych przedmiotów lub złotych zębów, a następnie kremowali ciała.

W ciągu pierwszych kilku lat kobiet nie wysyłano do obozów zagłady. Jednak od 1942 r. kierowano tam także je, gdzie ginęły lub były ofiarami eksperymentów sterylizacyjnych.

Niektóre z oryginalnych bloków stoją tu nadal, upamiętniając kaźń nieliczonej rzeszy ludzi. Są tu latryny, krematoria i komory gazowe, które naziści próbowali zniszczyć przed pospieszną ucieczką.

Koniec obozu w Oświęcimiu

Zagrożeni zbliżającymi się wojskami rosyjskimi, naziści podjęli decyzję o ewakuacji Auschwitz, nie poprzestając na licznych planach pozbycia się wielu z ocalałych więźniów. 27 stycznia 1945 r. wojska radzieckie uwolniły pozostałych więźniów obozu zagłady, z których większość ledwie dawała radę utrzymać się na nogach.

Szokujące i niezastąpione

Choć zwiedzanie Miejsca Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau jest niezwykle ponure i zasmucające, stanowi ono jeden z najtragiczniejszych i najważniejszych epizodów dwudziestowiecznej historii Europy. Podczas wycieczki z przewodnikiem dowiesz się szczegółowo o tym, co wydarzyło się w obozach w latach 1939-1945.

Bloki obozowe są bardzo dobrze zachowane, dając zwiedzającym namacalny obraz tego, jak wyglądały komory gazowe, krematoria i murowane baraki. Jest tu też poruszająca kolekcja rzeczy osobistych więźniów, które zostały skradzione przez nazistowskich strażników w obozach.

Dojazd do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu

Do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu można dostać się na kilka sposobów:

Rezerwacja wycieczki z przewodnikiem: To bezproblemowy sposób na dotarcie do Auschwitz, a cena jest taka, jak gdybyś zdecydował się pojechać na własne konto. Zarezerwuj półdniową wycieczkę do Auschwitz-Birkenau z Krakowa, która obejmuje transport powrotny, przewodnika i wstęp do obu obozów zagłady.

Autobus: Kilka autobusów i minibusów łączy centrum Krakowa z obozem koncentracyjnym. Autobusy odjeżdżają z Dworca Głównego w Krakowie.

Pociągiem: Można też dojechać pociągiem do pobliskiego Oświęcimia, a stamtąd taksówką do obozu Auschwitz-Birkenau.

Nadrzędna kategoria: Europa
in Polska