Split to jedno z najstarszych miast Chorwacji, którego historia sięga czasów rzymskich. Założone przez cesarza Dioklecjana na przełomie III i IV wieku naszej ery, stało się miejscem jego odpoczynku i rezydencji po abdykacji. Monumentalny Pałac Dioklecjana, który zbudowano nad brzegiem Adriatyku, przekształcił się z czasem w centrum tętniącego życiem miasta, a jego mury do dziś tworzą unikalny układ urbanistyczny. Przez wieki Split przechodził pod panowanie Bizancjum, Wenecji i Austrii, co pozostawiło ślady w architekturze i kulturze tego niezwykłego miejsca.

Split – rzymska historia i śródziemnomorska dusza w sercu Dalmacji

Split jest największym miastem Dalmacji i drugim co do wielkości miastem Chorwacji, położonym na malowniczym półwyspie nad Adriatykiem. Jego starówka znajduje się w otoczeniu gór Mosor i Kozjak oraz licznych wysp, takich jak Brač, Hvar czy Šolta, które stanowią popularne cele jednodniowych wycieczek.

Klimat Splitu jest typowo śródziemnomorski – z gorącymi, słonecznymi latami i łagodnymi zimami. Dzięki temu miasto przez cały rok przyciąga turystów spragnionych ciepła, nadmorskiej atmosfery i historycznych zabytków. Wzdłuż wybrzeża ciągnie się tętniąca życiem promenada Riva, otoczona palmami i kawiarniami, gdzie można delektować się widokiem na błękitne wody Adriatyku i przystań pełną jachtów.

Split jest doskonale skomunikowany zarówno z resztą Chorwacji, jak i z innymi krajami Europy. Najbliższym lotniskiem jest Port Lotniczy Split (SPU), oddalony o około 25 km od centrum miasta. Z lotniska do Splitu można dotrzeć autobusem wahadłowym (bilet kosztuje ok. 6 euro) lub taksówką (ok. 30 euro).

Miasto posiada także jeden z najważniejszych portów pasażerskich w Chorwacji, obsługujący promy do Dubrownika, Zadaru, Rijeki oraz na wyspy dalmatyńskie. Podróż ze Zagrzebia do Splitu zajmuje ok. 5 godzin autobusem lub 4 godziny pociągiem. Z Dubrownika można tu dotrzeć w 3-4 godziny autobusem, a z Zadaru w około 2 godziny.

Split jest również popularnym celem jednodniowych wycieczek organizowanych z Dubrownika, Zadaru, Makarskiej czy Trogiru. Wiele biur podróży oferuje pakiety obejmujące zwiedzanie Pałacu Dioklecjana, rejsy po Adriatyku i wizyty w pobliskich parkach narodowych, takich jak Krka czy Kornati. Dzięki dogodnemu położeniu, miasto stanowi doskonałą bazę wypadową do odkrywania całej Dalmacji.

Split – miasto ukryte w pałacu marmurowych ulic i cesarskich tajemnic

Split to miasto, które dosłownie wyrasta ze starożytnej historii. Nie jest to typowa starówka z rynkiem i miejskimi placami – w Splicie całe serce miasta wznosi się na fundamentach rzymskiego pałacu, a jego mury stanowią nie tylko świadectwo przeszłości, ale i codzienną przestrzeń dla mieszkańców. Spacerując po labiryncie wąskich uliczek, można odkrywać ukryte dziedzińce, dawne świątynie przekształcone w kościoły i podziemia skrywające tajemnice sprzed wieków.

Pałac Dioklecjana – cesarskie miasto w mieście

Najważniejszą i najbardziej niezwykłą atrakcją Splitu jest Pałac Dioklecjana, który nie jest jedynie muzealnym reliktem, ale tętniącą życiem dzielnicą pełną kawiarni, restauracji i mieszkań. Zbudowany pod koniec III wieku na rozkaz cesarza Dioklecjana, pałac miał być jego rezydencją po abdykacji. Konstrukcja była imponująca – z masywnymi murami, strzelistymi wieżami i świątyniami na cześć pogańskich bogów.

Dziś pałac jest jednym z najlepiej zachowanych zabytków rzymskiej architektury na świecie i znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Spacerując jego korytarzami, warto zwrócić uwagę na:

• Perystyl – centralny dziedziniec pałacu, otoczony kolumnami, który do dziś zachował swój monumentalny charakter. W sezonie letnim często odbywają się tu koncerty i przedstawienia teatralne.

• Podziemia pałacu – tajemnicze korytarze, które dawniej służyły jako magazyny i systemy odprowadzania wody. Można tu poczuć autentyczny klimat starożytnego Rzymu.

• Świątynię Jowisza – dawniej miejsce kultu boga Jowisza, a dziś przekształcone w baptysterium chrześcijańskie.

• Złotą Bramę – główne wejście do pałacu, przez które Dioklecjan wkraczał do swojej rezydencji.

• Cena biletu do podziemi: 7 euro

• Cena biletu do katedry i świątyni Jowisza: 8 euro

• Godziny otwarcia: 08:00 – 20:00 (w sezonie), 09:00 – 17:00 (poza sezonem)

Katedra Świętego Dujama – cesarskie mauzoleum w nowej roli

Katedra Świętego Dujama (Sv. Duje) to jeden z najciekawszych kościołów w Europie, ponieważ pierwotnie była mauzoleum Dioklecjana. Paradoksalnie, cesarz był znanym prześladowcą chrześcijan, a dziś jego grobowiec stał się miejscem kultu chrześcijańskiego. Wewnątrz można podziwiać romańskie i gotyckie detale, a także drewniane drzwi z XI wieku, które przedstawiają sceny biblijne.

Największą atrakcją katedry jest dzwonnica, z której rozciąga się najlepszy widok na Split. Warto pokonać stromą klatkę schodową, by podziwiać panoramę Adriatyku i gór otaczających miasto.

• Cena biletu: 5 euro (wejście do katedry), 5 euro (wejście na dzwonnicę)
• Godziny otwarcia: 08:00 – 19:00

Riva – nadmorska promenada pełna życia

Riva to serce Splitu – długa, szeroka promenada ciągnąca się wzdłuż portu, otoczona palmami i kawiarniami. To idealne miejsce na poranną kawę, wieczorne spacery i podziwianie zachodu słońca nad Adriatykiem. Przez cały rok odbywają się tu koncerty, festiwale i uliczne występy artystów.

Wzgórze Marjan – zielone płuca Splitu

Jeśli chcesz odpocząć od zgiełku miasta, wystarczy udać się na Wzgórze Marjan, które znajduje się tuż obok centrum. To zielona oaza Splitu, pokryta lasami piniowymi, z licznymi trasami spacerowymi, punktami widokowymi i ukrytymi kaplicami. Najpopularniejsza trasa prowadzi na Punkt Widokowy Telegrin, skąd roztacza się niesamowita panorama na całe miasto, port i okoliczne wyspy.

• Wejście na Marjan jest bezpłatne.

Bačvice – plaża, gdzie króluje picigin

Split nie tylko zachwyca historią, ale także pozwala na relaks nad wodą. Plaża Bačvice to najsłynniejsze kąpielisko w mieście, gdzie można spróbować lokalnej gry w piłkę wodną zwanej picigin – tradycyjnej zabawy, polegającej na odbijaniu piłki w wodzie bez jej dotykania dna.

Jak najlepiej zwiedzić Split – idealny plan dnia

Opcja jednodniowa – klasyczne zwiedzanie

• Poranek: Zwiedzanie Pałacu Dioklecjana i podziemi
• Przedpołudnie: Wizyta w Katedrze Świętego Dujama i wejście na dzwonnicę
• Popołudnie: Spacer po Riva, odpoczynek w kawiarni
• Wieczór: Zachód słońca na wzgórzu Marjan lub kolacja w jednej z konob

Opcja dwudniowa – pełne doświadczenie Splitu

Dzień 1: Zwiedzanie Starego Miasta i Pałacu Dioklecjana, spacer po Rivie, relaks na plaży Bačvice.
Dzień 2: Wizyta na wzgórzu Marjan, jednodniowy rejs na wyspę Brač lub Hvar.

Split to miejsce, w którym historia łączy się z nowoczesnym stylem życia. Spacerując jego uliczkami, można poczuć się jak podróżnik w czasie – od starożytnych murów pałacu, przez średniowieczne świątynie, po tętniącą życiem promenadę nad morzem. Bez względu na to, czy interesuje cię historia, kultura, plaże czy aktywny wypoczynek, Split oferuje wszystko, czego potrzeba do idealnej podróży.

Odkryj uroki Splitu – Szlaki turystyczne w Chorwacji

1. Park Marjan – Szlak na wzgórze Telegrin (⭐⭐⭐, pętla) ✔️

• Trasa: Wejście do Parku Marjan (0 km) ◉ Wzgórze Telegrin (1,5 km) ◉ Kościół św. Mikołaja (2,5 km) ◉ Wejście do Parku Marjan (4 km)
• Teren: Leśne ścieżki, kamieniste szlaki, punkty widokowe.
• Długość: 4 km | Czas trwania: 2h | Przewyższenie: 178 m
• Utrudnienia: Lekkie podejścia, miejscami kamieniste ścieżki.
• Opis: Szlak prowadzi przez zalesiony Park Marjan, oferując wspaniałe widoki na Split, Adriatyk oraz okoliczne wyspy. Na trasie mijamy kościół św. Mikołaja oraz liczne punkty widokowe. Wędrówka jest idealna dla rodzin oraz osób szukających spokojnego spaceru z pięknymi panoramami.

2. Twierdza Klis – Szlak historyczny (⭐⭐, punkt-punkt) ✔️

• Trasa: Miejscowość Klis (0 km) ◉ Twierdza Klis (1 km)
• Teren: Asfaltowa droga, kamienne ścieżki, teren historyczny.
• Długość: 1 km | Czas trwania: 1h | Przewyższenie: 100 m
• Utrudnienia: Krótkie, ale strome podejście do twierdzy.
• Opis: Krótki spacer z miejscowości Klis do imponującej twierdzy, która odegrała kluczową rolę w historii Chorwacji. Z murów rozciąga się panoramiczny widok na Split i okolicę. Trasa jest krótka, ale bogata w walory historyczne i krajobrazowe.

3. Kozjak – Szlak na szczyt Veli vrj (⭐⭐⭐, punkt-punkt) ✔️

• Trasa: Kaštel Sućurac (0 km) ◉ Szczyt Veli vrj (2,5 km)
• Teren: Górskie ścieżki, skaliste odcinki, roślinność śródziemnomorska.
• Długość: 2,5 km | Czas trwania: 2h | Przewyższenie: 770 m
• Utrudnienia: Strome podejścia, miejscami trudny teren.
• Opis: Wędrówka na szczyt Veli vrj w masywie Kozjak to wyzwanie dla bardziej doświadczonych turystów. Nagrodą są spektakularne widoki na Adriatyk, Split oraz okoliczne góry. Trasa wymaga dobrej kondycji i odpowiedniego obuwia.

4. Omiš – Szlak na Forticę (⭐⭐, punkt-punkt) ✔️

• Trasa: Omiš (0 km) ◉ Twierdza Fortica (2 km)
• Teren: Kamieniste ścieżki, leśne trakty, historyczne ruiny.
• Długość: 2 km | Czas trwania: 1h 30m | Przewyższenie: 260 m
• Utrudnienia: Strome podejścia, ekspozycja na słońce.
• Opis: Szlak prowadzi z malowniczego miasteczka Omiš na szczyt z ruinami twierdzy Fortica. Z góry roztacza się widok na kanion rzeki Cetina, Adriatyk oraz pobliskie wyspy. Trasa jest krótka, ale intensywna, idealna na półdniową wycieczkę.

5. Przełęcz Malačka – Szlak widokowy (⭐⭐, pętla) ✔️

• Trasa: Przełęcz Malačka (0 km) ◉ Szczyt Biranj (2 km) ◉ Przełęcz Malačka (4 km)
• Teren: Leśne ścieżki, skaliste odcinki, punkty widokowe.
• Długość: 4 km | Czas trwania: 2h | Przewyższenie: 200 m
• Utrudnienia: Łagodne podejścia, miejscami kamieniste ścieżki.
• Opis: Łatwa trasa prowadząca z przełęczy Malačka na szczyt Biranj, skąd można podziwiać panoramę Splitu, Trogiru oraz okolicznych wysp. Szlak jest dobrze oznakowany i odpowiedni dla turystów o różnym stopniu zaawansowania.

6. Góra Mosor – Szlak na Vickov Stup (⭐⭐⭐, punkt-punkt) ✔️

• Trasa: Gornje Sitno (0 km) ◉ Vickov Stup (4 km)
• Teren: Górski teren, skaliste odcinki, śródziemnomorska roślinność.
• Długość: 4 km | Czas trwania: 2h 30m | Przewyższenie: 500 m
• Utrudnienia: Strome podejścia, wymagane dobre obuwie.
• Opis: Popularna trasa na górze Mosor prowadzi na Vickov Stup, jeden z najwyższych punktów w regionie. Szlak oferuje zapierające dech w piersiach widoki na Split, Adriatyk oraz góry Dinarów.

Informacja została potwierdzona na podstawie dostępnych źródeł internetowych.

Tajemnice i legendy Splitu – ukryte historie kamiennego miasta

Pałac Dioklecjana i duch cesarza

Według legendy, duch Dioklecjana nadal przechadza się po podziemiach swojego pałacu. Wielu turystów twierdzi, że czuło dziwną obecność w mrocznych korytarzach podziemi, a niektórzy nawet słyszeli echa kroków…

Przeklęte wrota świątyni Jowisza

W czasach rzymskich świątynia Jowisza była miejscem ofiar i uroczystości religijnych. Gdy chrześcijanie przekształcili ją w baptysterium, podobno rzucili klątwę na tych, którzy chcieliby przywrócić jej pogańskie funkcje.

Ukryte przejścia w murach Splitu

Podobno w murach Pałacu Dioklecjana istnieją tajemne przejścia, którymi cesarscy słudzy mogli uciekać w razie zagrożenia. Choć niektóre z nich zostały odnalezione, inne wciąż czekają na odkrycie.

Split to miasto, które skrywa w sobie setki lat historii, ale także tajemnicze opowieści, które sprawiają, że zwiedzanie nabiera nowego wymiaru. Niezależnie od tego, czy podążasz śladami rzymskich cesarzy, wspinasz się na górskie szczyty, czy odkrywasz ukryte przejścia w murach pałacu – w Splicie każda podróż staje się niezapomnianą przygodą.