Sant Julià de Lòria, najbardziej na południe wysunięta parafia (jednostka administracyjna) Andory, pełni rolę głównej bramy wjazdowej do księstwa od strony Hiszpanii. Charakteryzuje się najniższym średnim położeniem nad poziomem morza spośród wszystkich andorskich parafii (ok. 900 m n.p.m. w stolicy parafii), co przekłada się na nieco łagodniejszy klimat. Sant Julià de Lòria jest znana przede wszystkim z dwóch głównych atrakcji: rozległego parku przygód Naturlandia, zlokalizowanego w przepięknym lesie La Rabassa, oraz fascynującego Muzeum Tytoniu (Museu del Tabac), mieszczącego się w historycznej fabryce i dokumentującego kluczową rolę uprawy i przetwórstwa tytoniu w historii Andory. Jako parafia graniczna, jest również ważnym ośrodkiem handlowym, z dużymi centrami handlowymi przyciągającymi klientów z sąsiedniej Hiszpanii. W Sant Julià de Lòria znajduje się także siedziba Uniwersytetu Andory. Mimo bardziej nowoczesnego charakteru związanego z handlem i turystyką, parafia posiada również cenne zabytki historyczne, takie jak romańskie kościoły Sant Cerni de Nagol i Sant Miquel de Fontaneda oraz imponujący średniowieczny Most Margineda na granicy z parafią Andorra la Vella.
Ordino, jedna z siedmiu parafii (jednostek administracyjnych) Księstwa Andory, położona w malowniczej dolinie rzeki Valira del Nord w północno-zachodniej części kraju, jest często uważana za kulturalne i przyrodnicze serce Andory. Wyróżnia się doskonale zachowaną tradycyjną architekturą, zwłaszcza w stolicy parafii – urokliwej wiosce Ordino, oraz bogactwem oferty kulturalnej skoncentrowanej wokół licznych muzeów (m.in. Casa d'Areny-Plandolit, Muzeum Poczty, Muzeum Miniatur). Parafia ta jest również rajem dla miłośników przyrody, obejmując rozległy Park Przyrody Doliny Sorteny (Parc Natural de la Vall de Sorteny), nazywany "Ogrodem Andory" ze względu na niezwykłe bogactwo flory pirenejskiej. Z Ordino można wyruszyć na szlaki prowadzące na jedne z najbardziej ikonicznych szczytów Andory, takie jak Casamanya czy Estanyó. Na północnym krańcu parafii znajduje się wysokogórski ośrodek narciarski Ordino Arcalís, słynący z doskonałych warunków śniegowych, pięknych krajobrazów i terenów do freeride'u. Ordino jest również ważnym punktem na Szlaku Żelaza (Ruta del Ferro), przypominającym o przemysłowej przeszłości Andory. W 2020 roku cała parafia Ordino została uznana przez UNESCO za Rezerwat Biosfery, co podkreśla jej zaangażowanie w harmonijne łączenie działalności człowieka z ochroną cennego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.
La Massana, jedna z siedmiu parafii (jednostek administracyjnych) Andory, położona w zachodniej części księstwa, to region szczególnie ceniony przez miłośników górskich aktywności i przyrody. To właśnie tutaj znajduje się najwyższy szczyt Andory – Coma Pedrosa (2942 m n.p.m.), a także rozległy ośrodek narciarski i rowerowy Vallnord - Pal Arinsal. Parafia La Massana rozciąga się wzdłuż dolin rzeki Valira del Nord i jej dopływów (rzeki Arinsal i Pal), oferując spektakularne pirenejskie krajobrazy, od zalesionych dolin po wysokogórskie szczyty i jeziora polodowcowe, chronione w ramach Parku Przyrody Dolin Coma Pedrosa. Oprócz walorów przyrodniczych i sportowych, region ten posiada urokliwe wioski o tradycyjnej kamiennej zabudowie, takie jak Pal – uznawana za jedną z najlepiej zachowanych pod względem architektonicznym w Andorze, oraz popularną bazę turystyczną Arinsal. Stolica parafii, miasto La Massana, pełni funkcję centrum usługowego i jest połączona bezpośrednią kolejką gondolową z sektorem narciarskim Pal. La Massana jest również związana z przemysłową przeszłością Andory, o czym przypomina Szlak Żelaza (Ruta del Ferro) i Centrum Interpretacji Żelaza Farga Rossell. To idealne miejsce dla tych, którzy szukają aktywnego wypoczynku – nart zimą, rowerów górskich i wędrówek latem – w otoczeniu najwyższych szczytów Andory.
Escaldes-Engordany, jedna z siedmiu parafii (jednostek administracyjnych) Księstwa Andory, położona jest w samym sercu kraju, tworząc wraz ze stolicą Andorra la Vella jeden zwarty organizm miejski. Jest to region znany przede wszystkim jako "wodne serce" Andory, dzięki obfitości gorących źródeł termalnych, które biją tu z głębi ziemi. To naturalne bogactwo stało się podstawą rozwoju parafii i jej największej atrakcji – spektakularnego kompleksu termalnego Caldea, największego górskiego spa w Europie, którego futurystyczna szklana piramida jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli współczesnej Andory. Escaldes-Engordany to również ważne centrum handlowe – jej główna arteria, Avinguda Carlemany, płynnie łączy się ze słynną Avinguda Meritxell w Andorra la Vella, tworząc długą oś zakupową przyciągającą turystów niskimi podatkami. Parafia ma jednak do zaoferowania więcej niż tylko relaks w spa i zakupy. Jest ważnym ośrodkiem kulturalnym, siedzibą Muzeum Carmen Thyssen Andorra, prezentującego dzieła sztuki z imponującej kolekcji baronowej Thyssen-Bornemisza, oraz Centrum Interpretacji Sztuki Romańskiej. Stanowi także główną bramę do malowniczej doliny Madriu-Perafita-Claror – jedynego obiektu UNESCO w Andorze, wpisanego na listę jako unikalny krajobraz kulturowy. Parafia obejmuje historyczne osady Les Escaldes (związane ze źródłami termalnymi) i Engordany (starsze centrum rolnicze).
Encamp, jedna z siedmiu parafii (jednostek administracyjnych) Księstwa Andory, położona w sercu kraju, stanowi fascynujące połączenie tradycji, nowoczesności i bliskości natury. Rozciągająca się wzdłuż górnego biegu rzeki Valira d'Orient, parafia obejmuje zarówno tętniące życiem centrum administracyjne i usługowe – miasto Encamp, jak i najwyżej położoną osadę w Andorze – Pas de la Casa, usytuowaną na granicy z Francją. Encamp jest znane przede wszystkim jako ważna brama dostępowa do największego ośrodka narciarskiego w Pirenejach – Grandvalira. To właśnie stąd startuje imponująca, 6-kilometrowa kolejka gondolowa Funicamp, która w kilkanaście minut transportuje narciarzy i turystów w wysokie partie gór. Parafia oferuje jednak więcej niż tylko dostęp do stoków – w jej granicach znajduje się malowniczo położone jezioro Engolasters, cenne zabytki romańskie, jak kompleks Sant Romà de les Bons, oraz interesujące muzea, w tym Narodowe Muzeum Motoryzacji. Pas de la Casa, ze względu na swoje położenie na przełęczy Port d'Envalira (2408 m n.p.m.), jest nie tylko ważnym ośrodkiem narciarskim, ale także popularnym centrum handlowym, przyciągającym klientów z sąsiedniej Francji. Encamp to dynamiczna parafia, która łączy funkcje mieszkalne, turystyczne i tranzytowe, będąc ważnym punktem na mapie Andory.
Canillo (wym. kat. [kəˈniʎu] lub [kaˈniʎo]), największa pod względem powierzchni parafia (jednostka administracyjna) Andory, położona jest w północno-wschodniej części księstwa, wzdłuż malowniczej doliny rzeki Valira d'Orient. Jest to region o wybitnie górskim charakterze, znany przede wszystkim jako kluczowa brama do ogromnego ośrodka narciarskiego Grandvalira – największego w Pirenejach i jednego z największych w Europie. Parafia obejmuje kilka ważnych miejscowości turystycznych, w tym Canillo (stolicę parafii), Soldeu i El Tarter, które są głównymi bazami dla narciarzy korzystających z rozległych terenów Grandvaliry. Oprócz światowej klasy infrastruktury narciarskiej, Canillo zachwyca pięknymi, wysokogórskimi krajobrazami Pirenejów, idealnymi do letnich wędrówek (szczególnie malownicza dolina Vall d'Incles). Region ten ma również duże znaczenie kulturowe i duchowe dla Andory – to właśnie tutaj, w miejscowości Meritxell, znajduje się narodowe sanktuarium Matki Bożej z Meritxell, patronki Andory, mieszczące się w nowoczesnym budynku zaprojektowanym przez Ricardo Bofilla. W Canillo podziwiać można również jeden z najlepiej zachowanych przykładów andorskiej architektury romańskiej – kościół Sant Joan de Caselles. Parafia Canillo to miejsce, gdzie nowoczesna infrastruktura turystyczna harmonijnie współistnieje z tradycyjnymi kamiennymi wioskami i dziką pirenejską przyrodą.
Andorra la Vella (kat. Andorra la Vella – „Stara Andora”), stolica Księstwa Andory, jest jednocześnie sercem parafii (jednostki administracyjnej) o tej samej nazwie. Położona malowniczo w wąskiej dolinie w sercu Pirenejów Wschodnich, u zbiegu rzek Gran Valira i Valira del Nord, jest najwyżej położoną stolicą w Europie (średnio 1023 m n.p.m.). Miasto i parafia stanowią polityczne, administracyjne i przede wszystkim handlowe centrum niewielkiego pirenejskiego państwa. Andorra la Vella jest znana na całym świecie głównie ze swojego statusu raju zakupowego, wynikającego z niskich stawek podatku VAT, co przyciąga rzesze turystów poszukujących okazyjnych cen na perfumy, elektronikę, alkohol, tytoń czy odzież. Jednak stolica Andory oferuje więcej niż tylko sklepy – posiada urokliwe Stare Miasto (Barri Antic) z kamiennymi domami i wąskimi uliczkami, historyczną siedzibę parlamentu Casa de la Vall oraz romański kościół Sant Esteve. Miasto otoczone jest wysokimi górami, które tworzą spektakularne tło dla miejskiej zabudowy i oferują możliwości rekreacji (np. ścieżki spacerowe Rec del Solà i Rec de l'Obac na zboczach ponad miastem). Choć w samej parafii Andorra la Vella nie ma dużych ośrodków narciarskich, stanowi ona doskonałą bazę wypadową do łatwo dostępnych, rozległych terenów narciarskich Andory (Grandvalira i Vallnord – Pal Arinsal). W bezpośrednim sąsiedztwie, w parafii Escaldes-Engordany, znajduje się słynny kompleks termalny Caldea.
Andora. Ukryte wysoko w Pirenejach Wschodnich, pomiędzy Francją a Hiszpanią, Księstwo Andory jest jednym z najmniejszych państw Europy, ale oferuje zaskakująco wiele atrakcji na niewielkiej powierzchni. To kraj majestatycznych górskich krajobrazów, doskonałych tras narciarskich, malowniczych dolin i unikalnej historii sięgającej średniowiecza. Andora słynie przede wszystkim jako raj dla miłośników sportów zimowych oraz popularny cel zakupów dzięki statusowi strefy o niskich podatkach. Jednak to także miejsce o bogatej kulturze katalońskiej, z licznymi romańskimi kościółkami rozsianymi po dolinach i fascynującą tradycją polityczną jako współksięstwo rządzone przez biskupa z hiszpańskiego Urgell i prezydenta Francji. Od tętniącej życiem stolicy, jaką jest Andorra la Vella, przez nowoczesne centrum termalne Caldea w Escaldes-Engordany, po górskie ośrodki narciarskie takie jak Encamp – Andora zaprasza do odkrywania swoich uroków przez cały rok.
Kościół Sant Romà de les Bons to cenny zabytek romański z XII wieku, stanowiący serce malowniczego i strategicznie położonego średniowiecznego kompleksu Les Bons w parafii Encamp. Wraz z górującą nad nim wieżą obronną "Torre dels Moros", pozostałościami murów, starożytnym zbiornikiem na wodę i tradycyjnymi gołębnikami, tworzy unikalny zespół architektoniczny, który przenosi odwiedzających w czasy, gdy wiara i potrzeba obrony kształtowały pirenejskie osady. To miejsce o bogatej historii, oferujące nie tylko wgląd w romańską sztukę sakralną, ale także w codzienne życie i systemy obronne średniowiecznej Andory, a wszystko to w otoczeniu zapierających dech w piersiach widoków na dolinę Encamp.
Sanktuarium Matki Bożej z Meritxell to najważniejsze miejsce kultu religijnego i duchowe serce Księstwa Andory, poświęcone Matce Bożej z Meritxell, patronce tego pirenejskiego kraju. Położone w malowniczej dolinie w parafii Canillo, sanktuarium jest nie tylko celem licznych pielgrzymek, ale także fascynującym przykładem nowoczesnej architektury sakralnej, zaprojektowanej przez światowej sławy architekta Ricarda Bofilla. Powstało ono na miejscu historycznego kościoła, który spłonął w tragicznym pożarze w 1972 roku, symbolizując odrodzenie, siłę andorskiej wiary i niezłomność narodowej tożsamości. To miejsce o głębokim znaczeniu historycznym, kulturowym i religijnym, które przyciąga zarówno wiernych, jak i miłośników architektury oraz historii.
Kościół Sant Joan de Caselles, położony malowniczo tuż przy drodze wylotowej z Canillo w kierunku Francji, jest jedną z najcenniejszych i najlepiej zachowanych pereł andorskiej architektury romańskiej. Pochodzący z XI-XII wieku, ten niewielki, lecz niezwykle urokliwy kościół urzeka swoją autentycznością, charakterystyczną lombardzką dzwonnicą oraz cennymi pozostałościami średniowiecznych fresków, w tym unikalną, trójwymiarową sceną Ukrzyżowania wykonaną w stiuku, przedstawiającą Chrystusa w Majestacie. To obowiązkowy punkt dla każdego miłośnika historii, sztuki sakralnej i średniowiecznej architektury odwiedzającego Andorę.
Vallnord Pal-Arinsal to urokliwy i niezwykle wszechstronny ośrodek narciarski w Andorze, położony w malowniczej parafii La Massana, który od lat przyciąga miłośników sportów zimowych swoją przyjazną atmosferą, zróżnicowanymi trasami i doskonałą infrastrukturą. Składający się z dwóch połączonych, lecz odmiennych charakterem sektorów – łagodnego i zalesionego Pal oraz bardziej dynamicznego i słonecznego Arinsal – oferuje ponad 63 kilometry tras zjazdowych, które zadowolą zarówno rodziny z dziećmi i osoby stawiające pierwsze kroki na nartach, jak i bardziej doświadczonych narciarzy oraz snowboardzistów poszukujących emocji w snowparku. To miejsce, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie, ciesząc się pięknem pirenejskich krajobrazów i wysoką jakością usług.
Vallnord Ordino-Arcalís (obecnie zintegrowane z Grandvalira Resorts) to legendarny ośrodek narciarski w Andorze, położony w najbardziej na północ wysuniętej i dzikiej części parafii Ordino. Słynie przede wszystkim z fenomenalnej jakości i ilości naturalnego śniegu, co zawdzięcza swojemu wysokogórskiemu położeniu (stoki sięgają ponad 2600 m n.p.m.) oraz korzystnej, północnej ekspozycji wielu zboczy. To prawdziwy raj dla miłośników freeride'u i jazdy poza wyznaczonymi trasami, regularnie goszczący najbardziej prestiżowe zawody w tej dyscyplinie – Freeride World Tour. Ordino-Arcalís oferuje bardziej surowy, kameralny i naturalny charakter w porównaniu do tętniących życiem, rozbudowanych kurortów Grandvaliry, przyciągając tych, którzy ponad wszystko cenią sobie kontakt z dziewiczą przyrodą, autentyczne narciarskie wyzwania i legendarną jakość śniegu.
Kolejka linowa Funicamp to jedna z najdłuższych i najbardziej imponujących tego typu instalacji w Europie, stanowiąca kluczową i niezwykle malowniczą bramę z miasta Encamp do wysokogórskich terenów największego ośrodka narciarskiego w Pirenejach – Grandvalira. Ta nowoczesna kolejka typu Funitel, z charakterystycznymi podwójnymi linami nośnymi gwarantującymi stabilność nawet przy silnym wietrze, oferuje nie tylko szybki i komfortowy transport na wysokość ponad 2500 metrów n.p.m., ale także niezapomnianą, trwającą około 15-20 minut panoramiczną podróż nad malowniczą doliną Cortals. Zarówno zimą, otwierając dostęp do rozległych tras narciarskich sektora Encamp, jak i latem, służąc turystom pieszym i rowerzystom górskim, Funicamp jest czymś więcej niż tylko środkiem transportu – to prawdziwa atrakcja sama w sobie.
Taras Widokowy Mirador Roc del Quer to jedna z najnowszych i najbardziej spektakularnych atrakcji turystycznych Andory, która w krótkim czasie zyskała międzynarodową sławę i stała się obowiązkowym punktem na mapie każdego odwiedzającego to pirenejskie księstwo. Położony w parafii Canillo, na wysokości około 1913 metrów nad poziomem morza, ten niezwykły punkt widokowy oferuje nie tylko zapierające dech w piersiach, panoramiczne widoki na dolinę Valira d'Orient i otaczające ją majestatyczne szczyty, ale także unikalne i nieco mrożące krew w żyłach doświadczenie spaceru po platformie, której znaczna część zawieszona jest w powietrzu. Na jej końcu czuwa ikoniczna rzeźba "Myśliciela", spokojnie kontemplująca rozpościerający się krajobraz.
Grandvalira Grau Roig to najbardziej dziki i naturalny sektor największego ośrodka narciarskiego w Pirenejach, Grandvalira, który urzeka swoją surową, niemal nietkniętą urodą i stanowi prawdziwy raj dla miłośników freeride'u, narciarstwa pozatrasowego oraz osób poszukujących autentycznego kontaktu z wysokogórską przyrodą w jej zimowej odsłonie. W odróżnieniu od sąsiednich sektorów z tętniącymi życiem wioskami u podnóża stoków, Grau Roig oferuje bardziej kameralną i odosobnioną atmosferę, skupioną na czystej przyjemności z jazdy, eksploracji rozległych, śnieżnych przestrzeni i korzystaniu z unikalnych zimowych aktywności, takich jak psie zaprzęgi czy przejażdżki skuterami śnieżnymi. To brama do niezwykłego Cyrku Pessons i miejsce, gdzie natura gra pierwsze skrzypce.
Grandvalira Pas de la Casa, najwyżej położony sektor i miejscowość w obrębie olbrzymiego królestwa białego szaleństwa, jakim jest Grandvalira, to prawdziwa mekka dla miłośników pewnego śniegu, rozległych, słonecznych tras i tętniącej życiem, międzynarodowej atmosfery. Usytuowany tuż przy granicy z Francją, w parafii Encamp, Pas de la Casa kusi nie tylko doskonałymi warunkami do uprawiania narciarstwa i snowboardu na wysokościach sięgających ponad 2600 metrów, ale także słynnym na całą Europę après-ski oraz niepowtarzalnymi możliwościami zakupów w licznych sklepach strefy wolnocłowej. To miejsce, gdzie sportowe emocje płynnie przechodzą w wieczorną zabawę, a dzień na stoku wieńczy energia tętniącego życiem kurortu.
Grandvalira El Tarter to dynamiczny i wszechstronny sektor największego ośrodka narciarskiego w Pirenejach, Grandvalira, który zyskał międzynarodową sławę jako raj dla rodzin z dziećmi oraz mekka dla miłośników freestyle'u. Położony w malowniczej parafii Canillo, tuż obok słynnego Soldeu, El Tarter oferuje nie tylko szerokie, doskonale przygotowane trasy zjazdowe dla narciarzy i snowboardzistów o każdym poziomie zaawansowania, ale także jeden z najlepszych i największych snowparków w Europie – Snowpark El Tarter. To tutaj, na tle imponujących pirenejskich szczytów, adrenalina miesza się z rodzinną radością, a nowoczesna infrastruktura i bogata oferta usług gwarantują niezapomniany zimowy wypoczynek.
Grandvalira Soldeu to bijące serce największego ośrodka narciarskiego w Pirenejach – Grandvalira – i prawdziwy raj dla miłośników białego szaleństwa. Położony wokół urokliwej, tętniącej życiem miejscowości Soldeu, w parafii Canillo, ten sektor słynie z szerokich, doskonale przygotowanych tras, nowoczesnej infrastruktury wyciągowej oraz niezapomnianych alpejskich panoram. To tutaj, na legendarnych stokach takich jak Avet, regularnie goszczą najlepsi narciarze świata podczas zawodów Pucharu Świata FIS, co samo w sobie świadczy o najwyższej jakości i sportowym charakterze tego miejsca. Soldeu oferuje jednak znacznie więcej niż tylko ekstremalne wyzwania – to także idealne miejsce dla rodzin z dziećmi i narciarzy średniozaawansowanych, pragnących doskonalić swoje umiejętności w przyjaznej i spektakularnej scenerii.
Via Ferrata Roc del Quer to ekscytująca "żelazna droga" wspinaczkowa, która oferuje miłośnikom adrenaliny i górskich przygód niezapomniane wrażenia oraz spektakularne, zapierające dech w piersiach widoki na malowniczą dolinę Canillo i otaczające ją pirenejskie szczyty. Wytyczona na potężnych, skalistych zboczach słynnej góry Roc del Quer, w bezpośrednim sąsiedztwie ikonicznego punktu widokowego z rzeźbą "Myśliciela", ta via ferrata jest idealnym połączeniem sportowego wyzwania z możliwością podziwiania jednych z najpiękniejszych panoram w Andorze. To propozycja dla osób o dobrej kondycji fizycznej, które nie boją się wysokości i pragną doświadczyć gór z zupełnie innej, bardziej pionowej perspektywy.