Höfuðborgarsvæðið, czyli Region Stołeczny Islandii, to najbardziej zaludniony i dynamicznie rozwijający się obszar kraju, skupiony wokół stolicy – Reykjavíku. To tutaj bije kulturalne, polityczne i gospodarcze serce wyspy, łącząc w sobie nowoczesność z bliskością surowej, islandzkiej przyrody. Region obejmuje Reykjavík oraz sześć sąsiadujących gmin: Kópavogur, Hafnarfjörður, Garðabær, Mosfellsbær, Seltjarnarnes i Kjósarhreppur. Krajobraz charakteryzuje się wybrzeżem Oceanu Atlantyckiego, polami lawy, niewielkimi pasmami górskimi, takimi jak majestatyczna Esja dominująca nad Reykjavíkiem, oraz wszechobecną energią geotermalną. Historia regionu sięga pierwszego stałego osadnictwa na Islandii, założonego przez Ingólfura Arnarsona właśnie w miejscu dzisiejszego Reykjavíku. Gospodarka opiera się głównie na sektorze usług, turystyce, technologiach, rybołówstwie (historycznie i współcześnie w Hafnarfjörður) oraz administracji rządowej. Mimo miejskiego charakteru, zaledwie kilka kroków od centrum Reykjavíku można znaleźć się w otoczeniu niezwykłej przyrody.
Norðurland eystra, czyli Północno-Wschodnia Islandia, to region o niezwykłej różnorodności krajobrazów, gdzie potęga natury manifestuje się w spektakularny sposób. Od mistycznego jeziora Mývatn z jego aktywnością geotermalną i bogactwem ptactwa, przez najpotężniejszy wodospad Europy – Dettifoss, po malownicze fiordy, takie jak Eyjafjörður, najdłuższy fiord Islandii, wcinające się w głąb lądu. Region ten dotyka niemal koła podbiegunowego, a wyspa Grímsey leżąca na nim jest jego częścią. Historia Norðurland eystra jest bogata, naznaczona osadnictwem wikińskim, handlem i złotą erą połowów śledzia. Gospodarka regionu opiera się na rybołówstwie, rolnictwie, przemyśle (w tym przetwórstwie rybnym) oraz dynamicznie rozwijającej się turystyce. Głównym ośrodkiem miejskim i niekwestionowaną "stolicą Północy" jest Akureyri, urokliwe miasto położone u samego końca Eyjafjörður. Inne ważne miejscowości to Húsavík, znany jako europejska stolica obserwacji wielorybów, Dalvík, Siglufjörður z fascynującym muzeum ery śledziowej, czy Ólafsfjörður.
Norðurland vestra, czyli Północno-Zachodnia Islandia, to region, gdzie historia spotyka się z dziką przyrodą, a tradycja hodowli islandzkich koni jest żywa jak nigdzie indziej. Obejmuje obszar od fiordu Hrútafjörður na zachodzie po zachodnią część półwyspu Tröllaskagi na wschodzie, z malowniczymi fiordami takimi jak Skagafjörður i Húnafjörður, szerokimi dolinami rzecznymi oraz charakterystycznymi półwyspami Skagi i Vatnsnes. Historia regionu jest nierozerwalnie związana z sagami islandzkimi, pierwszymi osadnikami i historycznym biskupstwem w Hólar. Gospodarka Norðurland vestra opiera się głównie na rolnictwie, ze szczególnym uwzględnieniem hodowli owiec i koni (Skagafjörður jest często nazywany "kolebką islandzkiego konia"), rybołówstwie oraz coraz prężniej rozwijającej się turystyce, która ceni sobie autentyczność i spokój tego regionu. Największym miastem i centrum usługowym jest Sauðárkrókur, położone nad fiordem Skagafjörður. Inne ważne miejscowości to Blönduós, Hvammstangi (znane jako centrum obserwacji fok) oraz Skagaströnd.
Suðurland, czyli Południowa Islandia, to jeden z najbardziej zróżnicowanych i najczęściej odwiedzanych regionów kraju, prawdziwa skarbnica cudów natury. To tutaj znajdują się jedne z najsłynniejszych islandzkich atrakcji: potężne wulkany (Hekla, Eyjafjallajökull, Katla), rozległe lodowce (Vatnajökull, Mýrdalsjökull, Eyjafjallajökull), zapierające dech w piersiach wodospady (Gullfoss, Seljalandsfoss, Skógafoss, Svartifoss), ikoniczne czarne plaże (Reynisfjara, Vík), malownicze laguny lodowcowe (Jökulsárlón, Fjallsárlón) oraz aktywne obszary geotermalne. Region ten obejmuje również archipelag Vestmannaeyjar (Wyspy Westmana), znany z dramatycznych klifów i bogactwa ptactwa. Historia Suðurlandu jest nierozerwalnie związana z początkami państwowości islandzkiej – to tu, w Þingvellir, w 930 roku zebrał się pierwszy Althing, jeden z najstarszych parlamentów świata. Gospodarka regionu opiera się na rolnictwie (żyzne niziny), turystyce, która przeżywa tu prawdziwy boom, rybołówstwie (zwłaszcza na Wyspach Westmana) oraz wykorzystaniu energii geotermalnej (np. w Hveragerði). Główne ośrodki miejskie i usługowe to Selfoss (największe miasto regionu), Hveragerði ("miasto gorących źródeł"), Hella, Hvolsvöllur, Vík í Mýrdal (najbardziej na południe wysunięta wioska na głównej wyspie) oraz Höfn í Hornafirði (ważny port rybacki i brama do wschodniej części lodowca Vatnajökull).
Suðurnes, czyli Półwysep Południowy, to najbardziej na południowy zachód wysunięty region Islandii, często będący pierwszym i ostatnim kontaktem z wyspą dla międzynarodowych podróżnych, ze względu na położenie Międzynarodowego Portu Lotniczego Keflavík (KEF). Jest to kraina surowego, wulkanicznego piękna, zdominowana przez rozległe pola lawy, stożki wulkaniczne, aktywne obszary geotermalne, takie jak słynna Błękitna Laguna czy pola geotermalne Krýsuvík/Seltún i Gunnuhver, oraz dramatyczne, skaliste wybrzeża. Historia regionu jest ściśle związana z rybołówstwem, które przez wieki stanowiło podstawę bytu jego mieszkańców, a także ze strategicznym znaczeniem militarnym w XX wieku. W ostatnich latach region stał się również areną imponującej aktywności wulkanicznej. Gospodarka Suðurnes opiera się na transporcie lotniczym i usługach z nim związanych, rybołówstwie i przetwórstwie ryb, turystyce (głównie związanej z Błękitną Laguną i bliskością lotniska), a także na wykorzystaniu energii geotermalnej (elektrownia Svartsengi) i rozwijającym się sektorze centrów danych. Największym miastem i centrum administracyjnym jest Reykjanesbær (obejmujące Keflavík, Njarðvík i Hafnir), inne ważne miejscowości to Grindavík, Sandgerði, Garður i Vogar.
Vestfirðir, czyli Fiordy Zachodnie, to jeden z najstarszych geologicznie, najbardziej odizolowanych i najmniej zaludnionych regionów Islandii. Charakteryzuje się niezwykle dramatycznym krajobrazem, zdominowanym przez labirynt głębokich, wąskich fiordów, wciskających się między strome, płaskowyżowe góry, które gwałtownie opadają ku morzu. To kraina surowego piękna, gdzie natura wciąż dyktuje warunki, a człowiek jest tylko gościem. Region słynie z majestatycznych klifów ptasich, takich jak Látrabjarg – najdalej na zachód wysunięty punkt Europy i jedno z największych na świecie siedlisk ptaków morskich, w tym maskonurów. Jest to również ostoja lisa polarnego. Historia Vestfirðir jest bogata i często burzliwa, naznaczona pierwszymi osadnictwami, trudnymi warunkami życia, tradycjami rybackimi oraz mrocznymi opowieściami o czarach i procesach o czary w XVII wieku. Gospodarka regionu od wieków opierała się na rybołówstwie i przetwórstwie rybnym, które wciąż odgrywają kluczową rolę, choć w ostatnich dekadach obserwuje się wyludnianie niektórych mniejszych osad. Coraz większe znaczenie zyskuje turystyka, przyciągana dzikością, spokojem i unikalnymi atrakcjami. Największym miastem i centrum administracyjno-usługowym jest Ísafjörður, położone malowniczo na mierzei w fiordzie Skutulsfjörður. Inne ważne miejscowości to Patreksfjörður, Hólmavík (znane z Muzeum Czarów i Magii), Bíldudalur oraz Þingeyri.
Vesturland, czyli Zachodnia Islandia, to region niezwykle zróżnicowany i często nazywany "Islandią w pigułce" ze względu na bogactwo krajobrazów i atrakcji, które odzwierciedlają charakter całej wyspy. Centralnym punktem regionu jest majestatyczny lodowiec i wulkan Snæfellsjökull, uwieczniony przez Juliusza Verne'a w "Podróży do wnętrza Ziemi", który dominuje nad Półwyspem Snæfellsnes. Vesturland oferuje malownicze fiordy, takie jak Hvalfjörður ("Fiord Wielorybi") i Borgarfjörður, rozległe pola lawy, unikalne wodospady Hraunfossar i Barnafoss, bogate w ptactwo wybrzeża oraz geotermalne cuda. Historia regionu jest nierozerwalnie związana z epoką sag – to tutaj rozgrywały się losy bohaterów Sagi o Egilu czy Sagi Rodu z Laxdalu, a także żył i tworzył Snorri Sturluson, jeden z najważniejszych islandzkich historyków i pisarzy. Gospodarka Vesturlandu opiera się na rybołówstwie, rolnictwie, przemyśle (głównie w Akranes i Borgarnes) oraz dynamicznie rozwijającej się turystyce. Główne miasta i ośrodki usługowe to Borgarnes, stanowiące ważny węzeł komunikacyjny, malowniczy Stykkishólmur na Półwyspie Snæfellsnes, Ólafsvík, Grundarfjörður, Akranes oraz urokliwe osady rybackie jak Hellnar i Arnarstapi.
Reykjavík, najdalej na północ wysunięta stolica świata, pulsuje energią na styku surowej natury i awangardowej kultury. To miasto, gdzie kolorowe dachy domów kontrastują z ośnieżonymi szczytami wulkanicznych gór majaczących na horyzoncie, a gorące źródła geotermalne współistnieją z chłodem Oceanu Atlantyckiego. Położony w południowo-zachodniej części Islandii, nad Zatoką Faxaflói, Reykjavík jest sercem politycznym, kulturalnym i gospodarczym wyspy, oferującym niezwykłe połączenie historii Wikingów, nowoczesnego designu i niezapomnianych wrażeń. Główne części miasta to tętniące życiem Śródmieście (Miðborg lub Centrum), z ulicą Laugavegur, historyczna dzielnica Grjótaþorpið, artystyczne Vesturbær oraz spokojniejsze dzielnice mieszkalne otaczające centrum.
Akureyri, pieszczotliwie nazywane "Stolicą Północy", jest klejnotem w koronie islandzkich miast, malowniczo położonym u nasady najdłuższego fiordu Islandii, Eyjafjörður. To tętniące życiem miasto, drugie co do wielkości na wyspie po obszarze metropolitalnym Reykjavíku, urzeka harmonijnym połączeniem miejskiego komfortu z dzikim pięknem otaczającej przyrody. Charakteryzują je kolorowe domy, bujne (jak na islandzkie warunki) tereny zielone, w tym słynny Ogród Botaniczny, oraz majestatyczne, ośnieżone góry strzegące wejścia do fiordu. Akureyri to nie tylko ważny ośrodek handlowy, usługowy i kulturalny północnej Islandii, ale także brama do niezwykłych atrakcji regionu Mývatn, potężnych wodospadów i możliwości obserwacji wielorybów. Główne części miasta to urokliwe centrum z ulicą Hafnarstræti, historyczna dzielnica Innbærinn oraz nowsze obszary rozciągające się wzdłuż wybrzeża i na zboczach fiordu.
Vík í Mýrdal, najdalej na południe wysunięta wioska Islandii, jest miejscem, gdzie surowe piękno natury objawia się z niezwykłą mocą. Położona w malowniczej dolinie Mýrdalur, u stóp potężnego lodowca Mýrdalsjökull, pod którym drzemie groźny wulkan Katla, Vík stanowi symboliczną bramę do krainy czarnych wulkanicznych plaż, strzelistych klifów i legendarnych formacji skalnych. To niewielka osada, licząca zaledwie kilkuset mieszkańców, lecz jej strategiczne położenie na trasie słynnej islandzkiej drogi numer 1 (Ring Road) oraz bliskość ikonicznych atrakcji, takich jak plaża Reynisfjara, bazaltowe słupy Reynisdrangar i półwysep Dyrhólaey, czynią ją jednym z najczęściej odwiedzanych i fotografowanych miejsc na wyspie. Choć sama wioska jest niewielka, jej nazwa jest synonimem dramatycznych krajobrazów i niezapomnianych wrażeń.
Seyðisfjörður, ukryty na końcu malowniczego, 17-kilometrowego fiordu o tej samej nazwie, jest jednym z najbardziej urokliwych i fotogenicznych miasteczek Wschodniej Islandii. To miejsce, gdzie historia spotyka się ze sztuką, a kolorowe, drewniane domy w norweskim stylu z przełomu XIX i XX wieku tworzą niepowtarzalną atmosferę, kontrastującą z surowym pięknem otaczających gór i kaskadami wodospadów spływających po ich stromych zboczach. Seyðisfjörður to nie tylko brama do Islandii dla podróżujących promem Smyril Line, ale także tętniące życiem (szczególnie latem) centrum kultury i sztuki, znane z licznych galerii, warsztatów artystycznych oraz międzynarodowego festiwalu LungA. To miejsce, które zachwyca spokojem, kreatywną energią i poczuciem odizolowania od reszty świata, oferując niezapomniane wrażenia każdemu, kto zdecyduje się zjechać z głównej drogi i odkryć jego magiczny zakątek.
Stykkishólmur, malowniczo położone na północnym wybrzeżu Półwyspu Snæfellsnes, jest jednym z najbardziej urokliwych i najlepiej zachowanych miasteczek rybackich na Islandii. Znane z kolorowych, historycznych domów, tętniącego życiem portu oraz jako brama do magicznej zatoki Breiðafjörður z jej niezliczonymi wyspami, Stykkishólmur emanuje spokojną, przyjazną atmosferą. Charakterystycznym punktem jest bazaltowa wyspa Súgandisey z pomarańczową latarnią morską, strzegąca wejścia do portu i oferująca wspaniałe widoki. Miasteczko to nie tylko ważny ośrodek rybołówstwa i usług dla regionu, ale także miejsce o bogatej historii i kulturze, z interesującymi muzeami oraz nowoczesnym kościołem przyciągającym wzrok swoją futurystyczną architekturą. To idealna baza do odkrywania cudów Półwyspu Snæfellsnes, często nazywanego "Islandią w miniaturze".
Reynisfjara, hipnotyzująca czarna plaża na południowym wybrzeżu Islandii, jest miejscem, gdzie surowa potęga natury objawia się w pełnej krasie, tworząc krajobraz nie z tego świata. Jej lśniący, czarny piasek wulkaniczny, powstały z erodowanej lawy potężnego wulkanu Katla, stanowi dramatyczne tło dla majestatycznych bazaltowych kolumn Gardar, przypominających gigantyczne organy wbite w zbocze góry Reynisfjall. Z wzburzonego Atlantyku wyłaniają się skalne iglice Reynisdrangar, owiane legendami o trollach skamieniałych o świcie, a potężne, nieprzewidywalne fale z hukiem rozbijają się o brzeg, przypominając o nieokiełznanej sile oceanu. To miejsce, które jednocześnie zachwyca i budzi respekt, oferując niezapomniane wrażenia wizualne i głębokie doświadczenie kontaktu z pierwotnymi siłami Ziemi.
Djúpalónssandur to niezwykła, pokryta czarnymi otoczakami plaża na zachodnim krańcu półwyspu Snæfellsnes w Islandii, u stóp mistycznego lodowca Snæfellsjökull. To miejsce przesiąknięte jest nie tylko surowym pięknem islandzkiej przyrody, ale także bogatą historią i legendami. Słynie z gładkich, czarnych kamieni, zwanych Perłami Djúpalóns, imponujących formacji skalnych wyrzeźbionych przez ocean, a przede wszystkim z czterech historycznych kamieni siłaczy, które niegdyś służyły do testowania krzepy kandydatów na rybaków. Dramatyzmu dodają porozrzucane na plaży rdzawe szczątki brytyjskiego trawlera Epine GY7, który rozbił się tu w 1948 roku, stanowiąc cichy pomnik morskiej tragedii.
Park Narodowy Vatnajökull to monumentalna oda natury, gdzie lodowe czapy o grubości kilometra skrywają wulkaniczne serca, a surowa potęga żywiołów rzeźbi krajobrazy nie z tego świata. Rozciągający się na ponad czternastu tysiącach kilometrów kwadratowych, co stanowi około 14% powierzchni Islandii, jest jednym z największych parków narodowych w Europie i prawdziwym skarbcem geologicznym oraz przyrodniczym. Obejmuje on nie tylko sam lodowiec Vatnajökull, największą masę lodu na kontynencie poza obszarami arktycznymi, ale także przyległe do niego tereny o zadziwiającej różnorodności – od aktywnych wulkanów, przez czarne pustynie sandrowe, głębokie kaniony wyrzeźbione przez lodowcowe rzeki, po geotermalne oazy i unikalne formacje skalne. To tutaj, w tej krainie lodu i ognia, można na własne oczy zobaczyć, jak kształtuje się Ziemia, doświadczyć jej pierwotnej siły i zachwycić się pięknem, które przekracza wszelkie wyobrażenia. Każdy zakątek parku opowiada inną historię – o walce żywiołów, o powolnym, lecz nieustannym ruchu lodu, o życiu, które znajduje sposób, by rozkwitnąć nawet w najbardziej niegościnnych warunkach.
Lodowiec Langjökull, drugi co do wielkości lodowy olbrzym Islandii, rozpościera się niczym długa, biała rzeka zamarzniętego czasu w zachodniej części islandzkich wyżyn. Jego nazwa, oznaczająca "Długi Lodowiec", idealnie oddaje jego wydłużony kształt, który wcina się w krajobraz na prawie 50 kilometrów. Choć może nie tak zróżnicowany pod względem wulkanicznej aktywności powierzchniowej jak jego większy brat Vatnajökull, Langjökull oferuje niezwykle przystępne i ekscytujące możliwości doświadczenia islandzkiego lodu z bliska. To tutaj znajduje się słynny, wykuty przez człowieka tunel lodowy "Into the Glacier", pozwalający zajrzeć w głąb błękitnego serca lodowca, oraz rozległe pola firnowe, idealne do ekscytujących przejażdżek skuterami śnieżnymi. Jego topniejące wody zasilają jedne z najważniejszych rzek i jezior Islandii, a u jego podnóża kryją się geotermalne cuda i historyczne miejsca, czyniąc go kluczowym elementem islandzkiego krajobrazu i turystyki.
Lodowiec Mýrdalsjökull, czwarta co do wielkości czapa lodowa Islandii, spowija południowe wyżyny kraju niczym potężny, biały płaszcz, pod którym drzemie jeden z najsłynniejszych i najbardziej nieprzewidywalnych wulkanów wyspy – Katla. To właśnie ta niezwykła symbioza lodu i ognia nadaje Mýrdalsjökull jego unikalny, nieco złowieszczy charakter i czyni go miejscem o fascynującej historii geologicznej oraz ogromnym potencjale przyrodniczym. Rozciągający się na niemal 600 kilometrów kwadratowych, lodowiec ten nie tylko rzeźbi otaczający krajobraz poprzez swoje liczne jęzory, takie jak popularny Sólheimajökull czy Kötlujökull, ale także stanowi wieczne źródło opowieści o potężnych erupcjach Katli, które w przeszłości wielokrotnie zmieniały bieg rzek i kształt południowego wybrzeża Islandii. Jego surowe piękno, mroczne jaskinie lodowe naznaczone wulkanicznym popiołem oraz wszechobecne poczucie ukrytej mocy przyciągają poszukiwaczy przygód, geologów i fotografów z całego świata.
Lodowiec Eyjafjallajökull, mimo że nie należy do największych na Islandii, zyskał globalną sławę w 2010 roku, kiedy jego erupcja wulkaniczna wyrzuciła w atmosferę gigantyczną chmurę popiołu, paraliżując ruch lotniczy nad Europą na wiele dni. Ten stosunkowo niewielki lodowiec, o powierzchni około 100 kilometrów kwadratowych, przykrywa aktywny stratowulkan o tej samej, trudnej do wymówienia nazwie, stając się potężnym symbolem nieokiełznanej siły islandzkiej natury. Położony na południowym wybrzeżu wyspy, pomiędzy bardziej znanymi lodowcami Mýrdalsjökull i Tindfjallajökull, Eyjafjallajökull jest nie tylko fascynującym obiektem badań dla wulkanologów, ale także celem podróży dla tych, którzy pragną na własne oczy zobaczyć miejsce tak doniosłego w skutkach wydarzenia. Jego majestatyczna, choć często spowita chmurami sylwetka, oraz dramatyczne krajobrazy ukształtowane przez ogień i lód, stanowią niezapomniany element podróży po Islandii.
Park Narodowy Snæfellsjökull, położony na samym koniuszku malowniczego półwyspu Snæfellsnes w zachodniej Islandii, jest miejscem, gdzie surowa potęga natury splata się z literacką legendą i mistyczną aurą. Jego sercem i niekwestionowaną dominantą jest majestatyczny wulkan Snæfellsjökull, pokryty lśniącą czapą lodową, który Juliusz Verne unieśmiertelnił w powieści "Podróż do wnętrza Ziemi" jako bramę do podziemnego świata. Park ten, jako jedyny w Islandii, rozciąga się od morskich brzegów aż po szczyt lodowca, oferując niezwykłą różnorodność krajobrazów na stosunkowo niewielkim obszarze. Znajdziemy tu dramatyczne klify uderzane przez fale Atlantyku, czarne i złote plaże, fantazyjne formacje skalne wyrzeźbione przez erozję, rozległe pola zastygłej lawy porośnięte mchem oraz tajemnicze jaskinie. To kraina przesiąknięta opowieściami z sag, pełna ukrytych zakątków i oferująca głębokie poczucie spokoju oraz kontaktu z pierwotną energią Ziemi.
Wulkan Hekla, jedna z najsłynniejszych i najbardziej budzących respekt gór Islandii, od wieków dominuje nad południowym krajobrazem wyspy, owiana aurą tajemnicy i grozy. W średniowiecznej Europie znana jako "Brama do Piekieł", Hekla przez stulecia była symbolem nieokiełznanej siły natury i boskiego gniewu, a jej liczne, często katastrofalne erupcje zapisały się trwale w historii i folklorze. To nie jest typowy, stożkowaty wulkan; Hekla ma charakterystyczny, wydłużony kształt grzbietu powstałego wzdłuż aktywnej szczeliny wulkanicznej. Jej surowe, pokryte zastygłą lawą i wulkanicznym popiołem zbocza oraz opustoszałe okolice są niemym świadectwem jej burzliwej przeszłości. Choć jej bezpośrednie zdobywanie jest ryzykowne i odradzane, obserwacja Hekli z dystansu, poznawanie jej historii i wpływu na otoczenie stanowi fascynujące doświadczenie dla każdego, kto pragnie zrozumieć potęgę islandzkiej wulkanologii.