Żupania sisacko-moslawińska, położona w sercu Chorwacji, na południowy wschód od Zagrzebia, to region o bogatej historii i niezwykłych walorach przyrodniczych, rozciągający się wzdłuż rzeki Sawy i jej dopływów. Stolicą regionu jest Sisak, starożytne miasto położone u zbiegu rzek Kupy, Sawy i Odry, znane z imponującej twierdzy Stari Grad, która była świadkiem przełomowej bitwy z Turkami w 1593 roku. Największym skarbem przyrodniczym żupanii jest Park Przyrody Lonjsko Polje – jedno z największych chronionych mokradeł w Europie, raj dla ptactwa wodnego, znany z malowniczych wiosek z tradycyjną drewnianą architekturą, takich jak Čigoč („Europejska Wioska Bocianów”) i Krapje („Wioska Dziedzictwa Architektonicznego”). Region obejmuje również pagórkowate tereny Moslaviny na północnym wschodzie, słynące z winnic i szlaków winnych, oraz historyczną krainę Banovina na południowym zachodzie, ze wzgórzami Zrinska Gora. W regionie znajduje się także uzdrowisko Topusko. Gospodarka opiera się na przemyśle (naftowym, metalurgicznym), rolnictwie, leśnictwie oraz rosnącej turystyce przyrodniczej i wiejskiej.

Żupania splicko-dalmatyńska, położona w sercu Dalmacji, to jeden z najbardziej znanych i najchętniej odwiedzanych regionów Chorwacji, prawdziwa kwintesencja adriatyckiego piękna. Jej stolicą jest Split, drugie co do wielkości miasto kraju, którego historyczne centrum wyrosło wokół monumentalnego Pałacu Cesarza Dioklecjana, wpisanego wraz z pobliskim Trogirem na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Region obejmuje długi pas wybrzeża z malowniczą Riwierą Makarską, słynącą z pięknych plaż u stóp majestatycznego masywu górskiego Biokovo, oraz jedne z najpiękniejszych i najpopularniejszych chorwackich wysp: Brač ze słynną plażą Zlatni Rat, słoneczny Hvar znany z pól lawendy i ekskluzywnego życia nocnego, tajemniczą wyspę Vis oraz spokojniejszą Šoltę. Przez region przepływa również rzeka Cetina, tworząca w okolicach Omišu spektakularny kanion. Gospodarka Żupanii splicko-dalmatyńskiej jest zdominowana przez turystykę, ale ważną rolę odgrywa również rolnictwo (wino, oliwki, owoce), rybołówstwo i przemysł (stoczniowy, cementowy).

Żupania szybenicko-knińska, położona w środkowej Dalmacji, to region o niezwykłym bogactwie przyrodniczym i historycznym, rozciągający się od wybrzeża Adriatyku po górzyste tereny w głębi lądu. Jej stolicą jest Szybenik, historyczne miasto koronacyjne chorwackich królów, słynące z unikatowej Katedry św. Jakuba wpisanej na listę UNESCO oraz imponującego systemu fortyfikacji. Drugim ważnym ośrodkiem jest Knin, dawna stolica Królestwa Chorwacji, nad którym góruje potężna twierdza. Region ten szczyci się dwoma wspaniałymi parkami narodowymi: Parkiem Narodowym Krka, obejmującym malowniczy przełom rzeki Krki z jej słynnymi wodospadami (Skradinski Buk, Roški Slap) i klasztorem na wyspie Visovac, oraz Parkiem Narodowym Kornati, chroniącym zapierający dech w piersiach archipelag około 89 wysp, wysepek i raf o surowym, krasowym pięknie. Wybrzeże żupanii obejmuje popularne miejscowości turystyczne, takie jak Vodice i Primošten, oraz liczne mniejsze wyspy, w tym Murter, Zlarin i Krapanj. Gospodarka regionu opiera się głównie na turystyce, rolnictwie (wino, oliwki), rybołówstwie i przemyśle.

Żupania varażdińska, położona w północnej Chorwacji, granicząca ze Słowenią, to region o bogatej historii i wyjątkowym uroku, często nazywany "Małym Wiedniem" ze względu na wspaniałą barokową architekturę swojej stolicy, Varaždinu. Miasto Varaždin, perła chorwackiego baroku, przez krótki okres w XVIII wieku pełniło nawet funkcję stolicy Chorwacji. Region ten obejmuje malownicze tereny pagórkowate Hrvatskiego Zagorja i równinne obszary w dolinie rzeki Drawy. Słynie nie tylko z zabytków architektonicznych, ale także z kultury muzycznej (Varażdińskie Wieczory Barokowe), popularnego festiwalu ulicznego Špancirfest, pięknych zamków i dworów oraz najstarszego w Chorwacji uzdrowiska termalnego Varaždinske Toplice, którego tradycje sięgają czasów rzymskich. Gospodarka regionu jest zróżnicowana, oparta na przemyśle (tekstylnym – Varteks, metalowym, spożywczym – Vindija), rolnictwie oraz dynamicznie rozwijającej się turystyce kulturowej i uzdrowiskowej. Ważnymi miastami oprócz Varaždinu są Ivanec, Ludbreg (znany jako legendarne "centrum świata") i Lepoglava (słynąca z koronkarstwa).

Żupania virowiticko-podrawska, położona w północno-wschodniej Chorwacji, w historycznej krainie Slawonii, to region, którego krajobraz kształtują majestatyczna rzeka Drawa na północy (stanowiąca granicę z Węgrami) oraz zalesione zbocza góry Papuk na południu. Stolicą regionu jest Virovitica, miasto o bogatej historii, znane z pięknego zamku Pejačevićów, w którym mieści się Muzeum Miejskie. Region obejmuje żyzne tereny Niziny Panońskiej wzdłuż Drawy (Podrawina) oraz północne stoki góry Papuk – jedynego w Chorwacji Parku Przyrody będącego jednocześnie Geoparkiem UNESCO, oferującego niezwykłe atrakcje geologiczne i przyrodnicze. Ważnymi ośrodkami są również Slatina i Orahovica, ta ostatnia słynąca z największych ruin średniowiecznego zamku w Slawonii – Ružica Grad. Gospodarka żupanii opiera się głównie na rolnictwie (zboża, tytoń, buraki cukrowe), przemyśle drzewnym i spożywczym. Turystyka rozwija się w oparciu o walory przyrodnicze Parku Przyrody Papuk, atrakcje kulturowe i historyczne oraz potencjał rzeki Drawy.

Żupania vukowarsko-srijemska, najbardziej na wschód wysunięty region Chorwacji, to kraina o niezwykle bogatej, ale i tragicznej historii, położona w historycznych regionach Slawonii i Srijemu (Syrmii). Graniczy z Serbią na wschodzie (wzdłuż Dunaju) oraz Bośnią i Hercegowiną na południu. Stolicą regionu jest Vukovar, miasto-symbol chorwackiej walki o niepodległość, malowniczo położone nad Dunajem u ujścia rzeki Vuki. Region ten szczyci się niezwykłym dziedzictwem archeologicznym, z Muzeum Kultury Vučedol na czele, prezentującym osiągnięcia jednej z najważniejszych kultur prehistorycznych Europy. Drugim ważnym miastem jest Vinkovci, uważane za najstarsze nieprzerwanie zamieszkane miasto w Europie, a także Ilok, najbardziej na wschód wysunięte miasto Chorwacji, słynące z tradycji winiarskich (zwłaszcza szczepu Traminac) i zabytkowych piwnic. Krajobraz regionu jest typowy dla Niziny Panońskiej – dominują tu żyzne równiny i wielkie rzeki. Gospodarka opiera się głównie na rolnictwie, przemyśle spożywczym i drzewnym (rozległy las Spačva). Turystyka, choć wciąż się rozwija, koncentruje się na dziedzictwie historycznym (Vukovar), archeologicznym (Vučedol), kulturowym (Vinkovci) i eno-gastronomicznym (Ilok).

Żupania zadarska, położona w sercu chorwackiego wybrzeża Adriatyku, w północnej Dalmacji, to region o niezwykłej różnorodności krajobrazów i bogactwie dziedzictwa historycznego. Jej stolicą jest Zadar, miasto o ponad trzytysiącletniej historii, którego zabytkowe centrum zachwyca pozostałościami rzymskiego forum, unikalnym przedromańskim kościołem św. Donata oraz słynnymi nowoczesnymi instalacjami – Organami Morskimi i Pozdrowieniem Słońca. Region obejmuje długi pas wybrzeża, liczne wyspy Archipelagu Zadarskiego (m.in. Ugljan, Pašman, Dugi Otok, Ist, Molat) oraz południową część wyspy Pag. W głębi lądu rozciągają się żyzne równiny Ravni Kotari oraz surowe, krasowe tereny Bukovicy, a na północy region sięga potężnego masywu Welebitu, obejmując Park Narodowy Paklenica – raj dla wspinaczy i miłośników górskich wędrówek. Do żupanii należy również największe naturalne jezioro Chorwacji – Vransko Jezero (Park Przyrody) oraz malowniczy kanion rzeki Zrmanji. Gospodarka regionu opiera się w dużej mierze na turystyce, ale ważną rolę odgrywają również rybołówstwo i marikultura, rolnictwo oraz przemysł.

Żupania zagrzebska, tworząca malowniczy „zielony pierścień” wokół stolicy Chorwacji, Zagrzebia (który stanowi odrębną jednostkę administracyjną), to region o zróżnicowanym krajobrazie, bogatej historii i rozwijającej się ofercie turystycznej. Obejmuje ona tereny od łagodnych wzgórz Samoborskiego Gorja i Medvednicy na zachodzie i północy, przez żyzne równiny Turopolja i Posawiny na południu, po pagórkowate obszary Vukomeričkich Goric i Prigorja na wschodzie. Region przecinają ważne rzeki: Sawa, Kupa i Krapina. Stolicą żupanii jest formalnie Zagrzeb, jednak jej administracyjne centrum mieści się w samym mieście Zagrzeb, które do niej nie należy. Największymi miastami na terenie żupanii są Velika Gorica (gdzie znajduje się główne lotnisko Chorwacji), Samobor (urokliwe barokowe miasteczko), Zaprešić i Jastrebarsko. Region słynie z pięknych parków przyrody (Žumberak-Samoborsko Gorje, Medvednica – częściowo), licznych zamków i dworów szlacheckich, tradycji winiarskich (szlak winny Plešivica) oraz bliskości do atrakcji stolicy.

Cavtat, perła chorwackiej Dalmacji, to miasteczko o urzekającym pięknie i bogatej historii, malowniczo położone na półwyspie Rat, otoczonym przez krystalicznie czyste wody Adriatyku i bujną śródziemnomorską roślinność. Zaledwie dwadzieścia kilometrów na południe od słynnego Dubrownika, Cavtat oferuje spokojniejszą, bardziej kameralną atmosferę, będąc jednocześnie doskonałą bazą wypadową do zwiedzania regionu. Jego korzenie sięgają starożytnej greckiej kolonii Epidaurus, a późniejsze wpływy rzymskie i okres przynależności do Republiki Raguzy odcisnęły piętno na architekturze i kulturze tego miejsca. Spacerując wąskimi, kamiennymi uliczkami starego miasta, odkrywając urokliwe zatoczki, cyprysowe gaje i zabytki takie jak Mauzoleum Rodziny Račić czy Dom Vlaha Bukovca, można poczuć ducha minionych epok i autentyczny dalmatyński klimat.

Dubrownik, olśniewająca perła chorwackiej Dalmacji, to miasto-legenda, którego kamienne mury i wąskie uliczki opowiadają tysiącletnią historię morskiej potęgi, dyplomacji i niezwykłej kultury. Znany na całym świecie jako Ragusa, przez wieki był stolicą niezależnej republiki kupieckiej, konkurującej z Wenecją i innymi morskimi mocarstwami. Jego doskonale zachowane Stare Miasto, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, otoczone jest monumentalnymi fortyfikacjami, które stanowią jeden z najbardziej imponujących systemów obronnych w Europie. Spacerując po lśniących od wieków marmurowych płytach Stradun, odkrywając majestatyczne pałace, kościoły i klasztory, czy podziwiając panoramę ze wzgórza Srđ, można poczuć niepowtarzalnego ducha tego miejsca. Dubrownik to nie tylko skarbnica historii i architektury, ale także tętniące życiem centrum kulturalne, goszczące liczne festiwale, a w ostatnich latach także mekka fanów sagi "Gra o Tron", dla której jego malownicze zakątki stały się naturalną scenografią.

Korčula, jedna z najpiękniejszych i najbardziej zielonych wysp chorwackiego Adriatyku, urzeka połączeniem bogatej historii, żywych tradycji kulturowych oraz zachwycającej przyrody. Jej największym skarbem jest średniowieczne miasto Korčula, często nazywane "Małym Dubrownikiem" ze względu na imponujące mury obronne i wąskie, kamienne uliczki ułożone w charakterystyczny wzór rybiego szkieletu. To właśnie tutaj, według legendy, miał przyjść na świat słynny podróżnik Marco Polo. Wyspa słynie również z unikalnego tańca rycerskiego Moreška, doskonałych białych win Pošip i Grk, bujnych lasów sosnowych, gajów oliwnych oraz malowniczych zatok z krystalicznie czystą wodą i urokliwymi plażami. Korčula to miejsce, gdzie historia splata się z teraźniejszością, oferując odwiedzającym niezapomniane wrażenia i autentyczny dalmatyński klimat.

Ston, historyczna perła u nasady półwyspu Pelješac w południowej Dalmacji, to miejsce, gdzie potęga kamiennych murów splata się z tysiącletnią tradycją produkcji soli i wyjątkowym smakiem świeżych ostryg. To niewielkie miasteczko, wraz z sąsiednim Małym Stonem, stanowi unikalny kompleks urbanistyczny, który przez wieki odgrywał kluczową rolę strategiczną i gospodarczą dla Republiki Dubrownickiej. Największą dumą Stonu są monumentalne mury obronne, drugie co do długości na świecie po Wielkim Murze Chińskim, które niczym kamienna wstęga wiją się po okolicznych wzgórzach. Równie fascynujące są historyczne saliny, jedne z najstarszych w Europie, gdzie od czasów rzymskich po dziś dzień tradycyjnymi metodami pozyskuje się cenną sól morską. Zatoka Malostonska, nad którą leży Mali Ston, słynie natomiast z hodowli ostryg i małży, uważanych za jedne z najlepszych na świecie.

Grožnjan, malowniczo położony na szczycie wzgórza w sercu Istrii, to magiczne kamienne miasteczko, które od dziesięcioleci przyciąga artystów z całego świata, zyskując miano "miasta artystów". Jego wąskie, brukowane uliczki, średniowieczna architektura i zapierające dech w piersiach widoki na zielone doliny rzeki Mirny tworzą niepowtarzalną atmosferę. Kiedyś opuszczone, dziś tętni życiem dzięki licznym galeriom sztuki, pracowniom artystycznym oraz Międzynarodowemu Centrum Kulturalnemu Chorwackiej Młodzieży Muzycznej. Grožnjan słynie również z renomowanego letniego festiwalu jazzowego, który wypełnia jego mury dźwiękami muzyki, tworząc niezapomniane wieczory. To miejsce, gdzie czas zdaje się płynąć wolniej, a każdy zakątek inspiruje i zachwyca swoim autentycznym urokiem.

Hum, ukryty w sercu pagórkowatej Istrii, to oficjalnie najmniejsze miasto na świecie, wpisane do Księgi Rekordów Guinnessa. Ta miniaturowa, ufortyfikowana osada, zamieszkana przez zaledwie kilkadziesiąt osób, przenosi odwiedzających w odległe czasy średniowiecza. Otoczony kamiennymi murami, z dwiema krótkimi uliczkami i kilkoma domami, Hum emanuje spokojem i niezwykłą atmosferą. Jego historia jest nierozerwalnie związana z głagolicą, najstarszym pismem słowiańskim, a do miasta prowadzi malownicza Aleja Głagoljaszy – zespół pomników upamiętniających to unikalne dziedzictwo. Hum to nie tylko ciekawostka geograficzna, ale także ważny punkt na kulturowej mapie Istrii, miejsce o bogatej przeszłości i żywych tradycjach, takich jak coroczny wybór żupana czy produkcja lokalnej rakii z jemioły, zwanej biska.

Motovun, majestatycznie wznoszący się na stromym wzgórzu w sercu Istrii, to jedno z najbardziej ikonicznych i malowniczych średniowiecznych miasteczek Chorwacji. Jego charakterystyczna sylwetka, dominująca nad doliną rzeki Mirny i otoczona legendarnym Lasem Motovuńskim, słynącym z cennych trufli, przyciąga podróżników z całego świata. Doskonale zachowane mury obronne, kamienne uliczki, renesansowe pałace i kościoły opowiadają historię bogatej przeszłości, w której przeplatały się wpływy iliryjskie, rzymskie i weneckie. Motovun to nie tylko skarbnica zabytków, ale także tętniące życiem centrum kulturalne, znane z prestiżowego Międzynarodowego Festiwalu Filmowego, oraz kulinarna mekka dla smakoszy, pragnących odkryć niepowtarzalny smak istryjskich trufli. Legenda o olbrzymie Velim Jože, symbolu siły i wolności Istrii, dodaje temu miejscu magicznego uroku.

Poreč, jedno z najpopularniejszych i najbardziej rozwiniętych turystycznie miast na zachodnim wybrzeżu Istrii, to fascynujące połączenie bogatego dziedzictwa historycznego z nowoczesną infrastrukturą wypoczynkową. Jego największym skarbem jest monumentalna Bazylika Eufrazjana z VI wieku, wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, słynąca z olśniewających bizantyjskich mozaik. Stare Miasto, położone na malowniczym półwyspie, zachowało rzymski układ urbanistyczny z głównymi ulicami Decumanus i Cardo Maximus, a także liczne ślady panowania weneckiego. Poreč to jednak nie tylko historia – to również tętniący życiem kurort z kilometrami zadbanych plaż, krystalicznie czystym morzem, nowoczesnymi ośrodkami turystycznymi takimi jak Plava Laguna i Zelena Laguna, oraz bogatą ofertą sportowo-rekreacyjną, w tym jednym z największych aquaparków w Chorwacji.

Rovinj, przez wielu uważany za najpiękniejsze i najbardziej romantyczne miasto na chorwackim wybrzeżu, to prawdziwa perła Istrii, która urzeka swoją niezwykłą atmosferą, malowniczym położeniem i bogatym dziedzictwem kulturowym. Jego Stare Miasto, wznoszące się na półwyspie (niegdyś wyspie) i zwieńczone majestatycznym kościołem św. Eufemii z górującą nad dachami dzwonnicą, stanowi jeden z najbardziej fotogenicznych widoków Adriatyku. Wąskie, brukowane uliczki, kolorowe, przylegające do siebie kamienice o weneckim rodowodzie, urokliwe placyki i tętniący życiem port rybacki tworzą niepowtarzalny klimat, który od lat przyciąga artystów, fotografów i zakochane pary. Otaczający miasto archipelag zielonych wysepek oraz chroniony Park Leśny Zlatni Rt (Punta Corrente) oferują wytchnienie i możliwość bliskiego kontaktu z naturą.

Slunj, malowniczo położony w sercu Chorwacji, w regionie Kordun, u zbiegu szmaragdowych rzek Slunjčicy i Korany, to miejsce o niezwykłym uroku, które często nazywane jest "Małymi Plitwicami". Jego największym skarbem jest historyczna dzielnica Rastoke, gdzie rzeka Slunjčica, przepływając przez trawertynowe bariery, tworzy niezliczoną ilość wodospadów, kaskad i jeziorek, wplatając się malowniczo między tradycyjne drewniane domy i młyny wodne. To właśnie ten unikalny zespół wodny, wpisany na listę chronionych dóbr kultury, przyciąga turystów spragnionych piękna natury i idyllicznej atmosfery. Nad miastem górują ruiny średniowiecznego zamku Frankopanów, świadczące o burzliwej historii tego strategicznie położonego ośrodka.

Zagrzeb, stolica i największe miasto Chorwacji, to dynamiczna metropolia o bogatej historii i kulturze, która urzeka niezwykłym połączeniem środkowoeuropejskiej elegancji z południowym temperamentem. Położony nad rzeką Sawą, u podnóża malowniczej góry Medvednica, Zagrzeb zachwyca kontrastem między historycznym Górnym Miastem (Gornji Grad), z jego wąskimi, brukowanymi uliczkami i średniowiecznymi zabytkami, a reprezentacyjnym Dolnym Miastem (Donji Grad), pełnym okazałych austro-węgierskich kamienic, szerokich alei i zielonych parków. To miasto licznych muzeów, galerii sztuki, teatrów, tętniących życiem kawiarni i restauracji, a także słynnego targu Dolac. Zagrzeb jest również znany z jednego z najpiękniejszych jarmarków bożonarodzeniowych w Europie, który co roku przyciąga tłumy turystów.

Osijek, czwarte co do wielkości miasto Chorwacji i serce historycznego regionu Slawonii, to fascynujące miejsce, gdzie bogata historia splata się z pięknem nadrzecznej przyrody i gościnną atmosferą. Położony nad brzegami rzeki Drawy, niedaleko jej ujścia do Dunaju, Osijek zachwyca przede wszystkim monumentalną barokową Twierdzą Tvrđa – jednym z najlepiej zachowanych i największych kompleksów fortecznych tego typu w Europie Środkowej. Miasto oferuje również elegancką architekturę secesyjną w swoim centrum (Gornji Grad), malowniczą promenadę wzdłuż Drawy oraz bliskość unikalnego Parku Przyrody Kopački Rit, prawdziwego raju dla miłośników ptaków i dzikiej przyrody. Osijek to także ważny ośrodek kulturalny i uniwersytecki, który mimo trudnej historii wojennej, z dumą pielęgnuje swoje dziedzictwo i z optymizmem patrzy w przyszłość.