W głębi pasma górskiego Ybytyruzú w Paragwaju, stoi imponująca zagadka Itá Letra („Piedra con Letra”). Jesto to miejsce, w którym znajduje się zestaw nieopisanych petroglifów, które przez długi czas uważano za mające naturalny związek z wikingami. Enigmatyczny zestaw petroglifów pochodzi z około 5000 lat pne i zawiera liczne symbole. Jednak najbardziej znanymi z nich są ryciny, które prawdopodobnie przedstawiają „mapy gwiazd” lub konstelacje.
Niemniej jednak ostatnie badania odrzucają tę teorię, zauważając, że ten „starożytny” skrypt jest wciąż nieczytelny i najprawdopodobniej został stworzony przez starożytnych mieszkańców Paragwaju.
Warto wspomnieć, że nawet przed badaniami archeologicznymi na tym obszarze odkrywcy z różnych części świata odwiedzali to miejsce, często popierając wersję, jakoby rysunki zostały stworzone przez skandynawskich odkrywców tysiące lat temu.
Z tych pseudonaukowych wyjaśnień namnożyło się kilka innych mitów. Wśród nich wikingowskie pochodzenie ludności znanej jako Guayaki czyli ludzi zamieszkujących pasmo górskie Ybytyruzú.
Enigmatyczny zestaw inskrypcji został zbadany przez zespół archeologów z Muzeum Altamira z Hiszpanii w 2010 roku. Naukowcy doszli do wniosku, że rysunki zostały stworzone przez tubylców z tego obszaru, między 5000 a 2500 lat pne, odrzucając w ten sposób Skandynawów, jako możliwych autorów. Dzięki tym badaniom udało się zarejestrować, udokumentować i zinterpretować większość symboli Itá Letra.
Uważa się, że najstarsze symbole z Itá Letra pochodzą z około 5000 lat pne. i znajdują się w najbardziej ukrytych jaskiniach. Symbole reprezentowały konstelacje, ryciny kotów i ptaków, żeńskich narządów płciowych oraz wielu przedmiotów codziennego użytku, które mieszkańcy tamtych czasów stworzyli, a potem odtwarzali w swoich jaskiniach.
Najbardziej znany zestaw symboli, znajdujący się na powierzchni, wykazuje bardziej abstrakcyjne wzory, które nie zostały zinterpretowane. Utworzone są one przez linie zakrzywione i proste. Uważa się, że te tajemnicze symbole zostały narysowane około 2500 lat przed Chrystusem.
Te ostatnie petroglify Itá Letra są namacalnym dowodem tajemnic, które kryją się głęboko na kontynencie Ameryki Południowej, a który jest bardziej starożytny i tajemniczy niż możemy sobie wyobrazić.